Gluten jest białkiem, które jedni demonizują, inni zaś śmieją się z takiego postępowania. W internecie, mediach masowego przekazu pojawia się wiele sporów pomiędzy osobami zajmującymi przeciwne stanowiska. Jednak niezależnie od tego, istnieje jeszcze trzecia grupa osób, dla których ostateczny werdykt nie ma znaczenia. To osoby z chorobą oznaczającą brak tolerancji glutenu, czyli celiakią. Są oni tymi, którzy korzystają na nagonce na gluten, ponieważ niejednokrotnie pierwszy raz w życiu mają swobodny dostęp do artykułów wolnych od tego białka, przez co ich życie jest znacznie prostsze. Objawy nietolerancji glutenu są nieco inne u każdej grupy wiekowej. Niektóre z nich mogą zostać łatwo pomylone z innymi problemami zdrowotnymi, dlatego warto znać nawet te objawy, które nie są wcale oczywiste. Oto niektóre z nich.
- Psychologiczne skutki nietolerancji glutenu. Zła tolerancja glutenu oraz wynikające z niej zmiany nastroju są rzadko wymieniane jako symptomy zaburzenia. Jednak są widoczne u wszystkich osób, szczególnie zaś dzieci i niemowląt. Jeśli dziecko jest niespokojne, nadpobudliwe, nerwowe, często płacze bez powodu, należy przeanalizować to, co ono je i zastanowić się, czy nie cierpi na nietolerancję. Zmiany nastroju mogą również powędrować w inną stronę – dziecko jest pozbawione energii, smutne i apatyczne. Podobnie u dorosłych osób nietolerancja objawia się niczym nie uzasadnionym obniżeniem nastroju, a nawet zaostrzonymi stanami depresyjnymi.
- Nasilenie objawów chorób nerwowych. Okazuje się, że celiakia dość znacznie wpływa na układ nerwowy. U osób chorujących na jakieś choroby neurologiczne dochodzi do zaostrzenia się objawów, na przykład padaczki. Zdrowym osobom przytrafiają się na ponadto epizody trudności w utrzymaniu równowagi, zawroty głowy. Często pojawiają się problemy z chronicznym bólem głowy, czyli migreną. Celiakia wyczerpuje układ nerwowy powodując nadmierną bladość i osłabienie.
- Częste infekcje. Nietolerancja glutenu objawia się mocnym obniżeniem działania systemu immunologicznego. Wobec tego chorzy są narażeni na częste infekcje bakteryjne oraz wirusowe. Z początku mogą te objawy nie być brane pod uwagę jako problem z glutenem, ale jako zwykła skłonność do przeziębień. Szczególnie, że do kanonu nietypowych objawów celiakii należą również bóle mięśniowe i stawów jak przy zwykłym zakażeniu wirusowym. Jednak wynika to z upośledzenia systemu odpornościowego organizmu. Nie dotyczy to tylko bakterii i wirusów, zdarza się, że przytrafiają się także inne problemy jak na przykład rozwój drożdżaków, grzybic, atak próchnicy.
- Wyraźne osłabienie. Chorzy na celiakię w różnym wieku skarżą się na obniżenie zdolności fizycznej. Są słabi nie tylko ze względu na obniżenie nastroju, ale także dlatego, że choroba wpływa na aktywność ich mięśni i naprawdę obniża ich wydajność.
- Słaby rozwój fizyczny. Objaw ten jest widoczny szczególnie u rozwijających się młodych osób i dzieci. U najmłodszych nietolerujących glutenu dostrzec można zahamowanie wzrostu i brak tężyzny fizycznej. Osoby cierpiące na patologiczną nietolerancję glutenu są najczęściej nadmiernie szczupłe i wątłe. Dzieci chore na celiakię znacznie później dojrzewają.
- Choroby skóry. Skóra jest jednym z organów, na którym jak w lustrze odbijają się problemy zdrowotne, szczególnie związane z toksycznymi dla organizmu substancjami. To przez skórę próbuje on je usunąć a rezultatem jest powstawanie wyprysków, opryszczek, egzem i innych zmian skórnych. Zmiana diety jest w wielu przypadkach jednym z najskuteczniejszych sposobów leczenia.
- Problemy hormonalne. Wynika z tego tytułu konieczność zmagania się z depresją, trądzikiem, ale także bywa, że następuje zatrzymanie cyklu miesięcznego u kobiet. Wpływa to jednoznacznie na płodność, bywa przyczyną niemożności zajścia w ciążę. Podobnie u mężczyzn nietolerancja wpływa na jakość nasienia.
- Zahamowanie łaknienia lub nadmierny apetyt. U dzieci możliwym powikłaniem w przypadku celiakii jest zahamowanie apetytu, u dorosłych zaś jego wzmożenie. Gluten uzależnia jak narkotyk, dlatego chętnie jest spożywany. Jednak nadmierne jedzenie białego pieczywa, bułek i innych powoduje z kolei relatywnie szybkie przytycie.
- Wzdęcia, biegunki, bóle. Są to objawy dokuczliwe oraz najbardziej typowe w przypadku wystąpienia celiakii. Innymi problemami są wystąpienie mdłości. Pojawiają się po spożyciu właśnie glutenu, czyli zboża lub artykułów zbożowych go zawierających, dlatego łatwo jest się zorientować z czego może wynikać problem. Objawy te mogą być różnego nasilenia, od lekkich i sporadycznych po poważne epizody, jakie wymagają nawet hospitalizacji.
- Chroniczne zapalenie jelita cienkiego. Objawia się trudnym do zniesienia bólem, biegunką, często krwawą. Patologia ta utrudnia wchłanianie się składników mineralnych i witamin z pożywienia co z kolei przyczynia się do rozwoju innych chorób, a także doprowadza do niedoborów. Klasycznym tego przykładem jest wystąpienie anemii, jaka jest stosunkowo łatwa do wykrycia podczas rutynowych badań lekarskich.