Lordoza i kifoza są schorzeniami kręgosłupa, i choć w większości przypadków nie stanowią wielkiego zagrożenia, wymagają specjalnej terapii ruchowej. Wszystko po to, by ludziom z krzywym kręgosłupem ułatwić codzienne funkcjonowanie oraz ograniczyć ryzyko rozwoju innych chorób.
Czym jest lordoza a czym kifoza?
Kręgosłup człowieka jest naturalnie wygięty w kształcie wysłużonej litery S, wystąpują lordozy i kifozy, czyli łuki na zewnątrz i do wewnątrz. Jednak fizjologiczne wcięcia kręgosłupa w wyniku zaburzeń wrodzonych lub nabytych przeradzają się w patologiczne, nadmierne zmiany o nazwie lordoza lub kifoza. Lordoza inaczej nazywana jest plecami wklęsłymi, ponieważ na odcinkach lędźwiowym i szyjnym kręgosłup jest nadmiernie wygięty do wewnątrz. Osoby z lordozą instynktownie pochylają się do przodu i mają tendencję do garbienia się w odcinku piersiowym, co jest wynikiem nadmiernego wygięcia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym i chęcią odciążenia pleców. Natomiast kifoza powoduje wygięcie pleców w odcinku piersiowym, ale schorzenie dotyczy patologicznych zmian tych miejsc, to jest odcinka krzyżowego i piersiowego, gdzie kręgosłup wygina się nadmiernie na zewnątrz. Leczenie kifozy i lordozy w przypadku dzieci i młodzieży powinno zostać rozpoczęte jak najszybciej, ponieważ z wiekiem schorzenia kręgosłupa pogłębiają się i powodują problemy w codziennych sytuacjach. Sprawiają również, że sylwetka przybiera nieestetyczny wygląd. W zależności od stopnia choroby leczenie fizjoterapeutyczne opiera się na ćwiczeniach, w przypadku cięższych schorzeń stosuje się leczenie operacyjne.
Ćwiczenia przy lordozie lędźwiowej
Leczenie lekkiej lordozy i kifozy to głównie ćwiczenia ruchowe. W przypadku lordozy mamy do czynienia z różnymi ćwiczeniami. Im częściej są wykonywane, tym lepiej. Najczęściej pacjenci z lordozą nie są świadomi swojej postawy. Dlatego ważne na początku jest uświadomienie sobie jej. Przede wszystkim ważne jest zaobserwowanie położenia miednicy. Jest ona przy lordozie wygięta do tyłu, przez co pośladki osób chorych wydają się mocniej zaznaczone i wysunięte. Osoby z lordozą powinny ćwiczyć prawidłowe położenie miednicy, czyli obniżenie kości ogonowej ku ziemi, stojąc przy ścianie, leżąc, lub siedząc na krześle. Innym ćwiczeniem przydatnym w lordozie jest przyciąganie kolan do klatki piersiowej w pozycji leżącej. W ten sposób ćwiczone są więzadła miednicy i kręgosłupa. Innymi ćwiczeniami w rehabilitacji lordozy są na przykład głębokie skłony w przód przy siadzie z wyprostowanymi nogami, również w rozkroku. W przypadku lordozy lędźwiowej ważne jest wzmacnianie mięśni brzucha, pośladków oraz pleców, dlatego przydatne będą wszystkie ćwiczenia, które na to pozwalają, jak na przykład przysiady. Innymi ćwiczeniami są unoszenie nóg w pozycji leżącej, nożyce, świeca, ćwiczenie o nazwie „kot”, kiedy wyginamy grzbiet jak przeciągający się kot. Ważne jest rozciąganie mięśni brzucha oraz pleców, oraz jak najczęstsze ich relaksowanie. W tym celu pomocne są na przykład ćwiczenia pozwalające na swobodne zwisanie z drążka, podciąganie się na drążku. Dobrym ćwiczeniem jest również podnoszenie jakiś lekkich przedmiotów z podłogi za pomocą palców stup. Ważne jest by na co dzień pamiętać o prawidłowej postawie ciała, z wyważoną miednicą.
Ćwiczenia przy kifozie piersiowej
Ćwiczenia dla zmniejszenia kifozy piersiowej to przede wszystkim wygięcia do tyłu, wymachy rąk w różnych konfiguracjach. Kifoza to schorzenie jakie jest zmniejszane poprzez prób łączenia rąk na plecach. Ciekawym ćwiczeniem są skłony do przodu z wyprostowanym kręgosłupem pod kątem prostym w stosunku do wyprostowanych nóg w lekkim rozkroku. W tym czasie za plecami trzymamy kij, szarfę lub splecione dłonie, również wyprostowane. Ważne są wszystkie ćwiczenia, które pozwalają na zwiększenie mocy mięśni grzbietu i karku. Można to uzyskać na przykład ćwicząc z ze sztangami, unosząc je nad głową, oraz w pozycji leżącej na brzuchu, leżąc na ławce, unosząc je do poziomu ramion. Ciekawym ćwiczeniem jest tak zwana „foka”, czyli podniesienie górnej części ciała za pomocą rąk z pozycji leżącej na brzuchu. Staramy się plecy wygiąć jak najmocniej do wewnątrz. W przypadku kifozy bardzo istotne jest również dbanie o odpowiednią postawę podczas codziennych czynności. Ważne jest siadanie w pozycji wyprostowanej, bez skrzyżowanych nóg. Powinny one stać płasko na podłodze.
Oddech oraz codzienne dobre nawyki
Prawidłowe oddychanie podczas ćwiczeń zwiększa ich efektywność. Przy wszelkich skłonach w przód należy pamiętać o wydechu. W przypadku wygięć do tyłu nabieramy powietrza w płuca i do przepony. Prawidłowe oddychanie należy ćwiczyć również indywidualnie, w wolnych chwilach.O wiele efektywniejsze i powodujące mniejsze zmęczenie fizyczne, jest oddychanie przeponowe. Wymusza ono również prawidłową postawę, gdyż nie da się wykonać dobrego, pełnego wdechu będąc zgarbionym, człowiek instynktownie dokonuje korekcji swojej postawy.