Jedzenie wieczorem i nocą nikogo nie dziwi, ale może przybrać formę patologii. To zaburzenie związane z jedzeniem o nazwie zespół jedzenia nocnego lub w skrócie NES (Nigth Eating Syndrome). Polega na regularnym napadaniu na lodówkę w nocy. Do takich spotkań z jedzeniem może dojść nawet kilkakrotnie w ciągu zaledwie kilku godzin. Syndrom ten nie posiada jeszcze klasyfikacji jako choroba i nie są zbadane jego dokładne przyczyny. Przypuszcza się jednak, że przyczyną jest tak jak w przypadku wielu innych zaburzeń związanych z jedzeniem stres psychiczny oraz nieumiejętność poradzenia sobie z ukrytymi emocjami. Oto kilka objawów zespołu jedzenia nocnego, na jaki cierpi coraz więcej osób.
- Czynniki towarzyszące. Chociaż nie stwierdzono jednoznacznie przyczyn zaburzenia, wiadomo, że istnieją czynniki zwiększające ryzyko jego rozwinięcia się. Są to przede wszystkim objawy chorobowe, jakie zaburzają normalny rytm snu i nie pozwalają osiągnąć jego głębokiej fazy. Takimi czynnikami jest na przykład syndrom niespokojnych nóg, jaki powoduje uczucie chodzenia mrówek, przewodzenia prądu nogach. Tylko poruszanie nimi jest w stanie załagodzić te niedogodności. Innym czynnikiem towarzyszącym jest na przykład bezdech senny, czyli budzenie się w nocy z wrażeniem duszenia się od kilku do nawet kilkudziesięciu razy w ciągu jednej nocy. Czynnikiem ryzyka jest również zwykła bezsenność, jakiej przyczyny nie są określone, a mogą wynikać na przykład z nadczynności gruczołów hormonalnych.
- Stosowanie restykcyjnych diet. Osoby zaburzeniem jedzenia jakim jest syndrom nocnego jedzenia starają się jakoś zaradzić swojemu problemowi. Wobec tego wyszukują restrykcyjne diety. Rezygnują z jedzenia w dzień, mimo że do tej pory jadły normalnie, aby schudnąć. Niestety nie rozwiązuje to sedna problemu, a tylko go zaostrza, ponieważ wieczorem i nocą apetyt jeszcze bardziej wzrasta.
- Niekontrolowane przybieranie na wadze. To objaw zespołu jedzenia nocnego, który jest dość oczywisty. Mimo stosowania diety oraz ćwiczeń w dzień, okazuje się, że wskazówka wagi ani drgnie, lub co gorsza wskazuje wyższe wartości. Setki osób tkwią w błędzie myśląc, że dieta jest po prostu nieskuteczna. W rzeczywistości mogą cierpieć na syndrom nocnego jedzenia. Szczególnie, że człowiek stawia wówczas na jedzenie wysokokaloryczne, mimo że są to niewielkie porcje. Zjadane są głównie produkty o dużej zawartości węglowodanów prostych. Należy pamiętać, że proceder powtarza się kilka razy w ciągu nocy.
- Obniżenie apetytu rano. Po nocnym obżarstwie człowiek nie jest głodny, dlatego objawem oczywistym w przypadku tego zaburzenia jest brak apetytu rano. W zależności kiedy został zjedzony ostatni posiłek dana osoba może nie jeść nawet przez większą połowę dnia i nie odczuwać głodu. Tym bardziej zdziwiona bywa przybywającymi kilogramami.
- Wrost apetytu wieczorem. Wieczorem następuje sytuacja odwrotna. Po całym dniu, podczas którego jedzenie było skromne, apetyt wzrasta i osoba zaburzona jest w stanie zjeść nawet ponad połowę dziennego zapotrzebowania na pokarmy.
- Senność i ospałość podczas dnia. Osoby chore na syndrom nocnego jedzenia są podczas dnia stopniowo coraz bardziej ospałe, licząc od rana. Czują się zmęczone, nastrój pada, pojawia się chandra a nawet epizody depresyjne.
- Wzrost aktywności na wieczór. Mimo zmęczenia podczas dnia i marzeniach o tym, by położyć się do łóżka, wieczorem osoby zaburzone są pobudzone, niespokojne. Nie potrafią znaleźć sobie miejsca. Ich organizm nie wytwarza dużej ilości melatoniny, hormonu niezbędnego do prawidłowego snu. Rośnie poziom kortyzolu, hormonu związanego ze stresem. Najprostszym wybieranym rozwiązaniem tej sytuacji oraz sposobem na zabicie czasu jest jedzenie.
- Życie w stresie. Nadmierny stres musi zostać w jakiś sposób odreagowany i człowiek podświadomie szuka takich sposobów. Niekiedy mogą to być używki takie jak alkohol, papierosy, kawa. Bywa, że dana osoba używa leków psychotropowych. Problem zaczyna się w momencie odstawienia takich wspomagaczy. Wówczas taka osoba jest bardziej narażona na wystąpienie syndromu niż całkowicie zdrowa. Także sam stres jest przyczyną nocnego podjadania mającego na celu próbę wyrówania gospodarki hormonalnej oraz poprawę nastroju.
- Negatywne emocje. W człowieku zaczynają kiełkować złe emocje, odczuwa on wielkie poczucie winy z powodu swojej nadwagi, martwi się opinią innych osób. Krytykę mocno bieże do siebie i jest ona przyczyną rozwoju niskiego poczucia własnej wartości, lęków. Martwi się tym, że traci kontrolę nad swoim życiem i nie umie dość z nim do ładu. Wolą, aby ich nocne wycieczki do kuchni zostały niezauważone, co często jest wyzwaniem trudnym.
- Okresy remisji i nasilenie objawów. Zdarza się, że zaburzenie jest w remisji, czyli wydaje się, że zniknęło. Niestety często jest to sytuacja chwilowa, spowodowana spadkiem napięcia umysłowego, lepszym snem, na przykład podczas urlopu. Gdy problemy powracają, nasilają się też objawy. Zaburzenie można zdiagnozować po trzech miesiącach nieprzerwanego trwania zaburzeń.