Czy sporządzanie rankingu najzdrowszych warzyw ma sens? Od dziecka wpaja się nam przecież przekonanie, że wszystkie warzywa są zdrowe, poza tym kluczem do zdrowego życia i zdrowego odżywiania jest rozmaitość tego, co znajdzie się na naszych talerzach. Z drugiej strony jednak, przy wciąż jeszcze niedostatecznej świadomości żywieniowej, warto wskazywać takie produkty spożywcze, które powinno spożywać się jak najczęściej ze względu na ich wysoką wartość odżywczą i duże walory zdrowotne.
Za najzdrowsze warzywa współczesna dietetyka uznaje przede wszystkim:
- pomidory,
Co prawda nie są warzywem, a owocem, ale tradycyjnie zaliczamy je do warzyw. Pomidory są polecane ze względu na likopen – to związek będący bardzo silnym przeciwutleniaczem o właściwościach przeciwstarzeniowych i przeciwnowotworowych. Związek ten jest na tyle trwały, że nie szkodzi mu obróbka termiczna. W dużych ilościach awierają go nawet koncentraty pomidorowe. Oprócz likopenu wartość odżywczą nadają pomidorom liczne witaminy i minerały.
- warzywa kapustne,
Szczególnie cenione są: brokuły, brukselka, kalafior i jarmuż. Jarmuż, który wciąż jeszcze zbyt rzadko gości na naszych stołach, jest bardzo dobrym źródłem sulforafanu – substancji antyrakowej, występującej również w brokułach. Spośród wszystkich warzyw kapustnych zawiera najwięcej białek i minerałów takich, jak potas, wapń, żelazo, miedź czy fosfor. Jest też jednym z najlepszych źródeł chlorofilu. Brokuł, w smaku nieco zbliżony do kalafiora, charakteryzuje się wysoką zawartością wspomnianego wyżej sulforafanu. Zawiera też dużo karotenu, białek, witamin (w tym z grupy B), wapnia, żelaza i fosforu. Brukselka uważana jest przede wszystkim za doskonałe źródłowo wartościowego białka, witaminy C, karotenu i minerałów. Działanie przeciwnowotworowe zapewniają jej substancje takie jak indol, luteina i chlorofil. Kalafior, który powinien być stale obecny w diecie lekkostrawnej, oprócz witamin, minerałów i białek zawiera, podobnie jak brukselka, indol o działaniu przeciwrakowym.
- warzywa czerwone i pomarańczowe,
Marchew i prawie wszystkie odmiany papryki są świetnym źródłem substancji przeciwutleniających, witamin i minerałów. Marchewka dba o zdrowie i urodę – chroni oczy, cerę i włosy. Jest nieocenionym źródłem karotenu. Papryka, podobnie do pomidorów, jest źródłem przeciwnowotworowego likopenu, a jej ostre gatunki (papryczki chilli) zawierają kapsaicynę – substancję o silnych właściwościach przeciwzapalnych, znieczulających i prawdopodobnie również przeciwnowotworowych.
- szpinak i kabaczki
Mało efektowny szpinak jest świetnym źródłem minerałów, z żelazem na czele. Uważa się go za warzywo nieodzowne w diecie osób cierpiących na artretyzm czy osteoporozę. W rzeczywistości – wywiera on bardzo duży wpływ na cały ludzki organizm chroniąc i wzmacniając zdrowie. Kabaczki (cukinia) są dość neutralne w smaku i warto dodawać je do większości potraw, choćby ze względu na ich właściwości przeciwzapalne. To warzywa polecane jako wsparcie w leczeniu astmy i chorób stawów (reumatoidalne zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa).
Inne zdrowe warzywa
Wśród warzyw obecnych na naszych talerzach nie powinno zabraknąć też:
- cebuli, która działa przeciwzapalnie i chroni organizm przed utratą wapnia (profilaktyka osteoporozy),
- czosnku, który w tradycjach kulinarnych i leczniczych wielu krajów uważany jest niemal za panaceum (lek na wszystkie choroby),
- bakłażanów, nieciekawych w smaku, ale zyskujących po odpowiedniej obróbce (doprawieniu i przygotowaniu) – pestki zawierają substancje antyrakowe,
- słodkich ziemniaków, egzotycznych, ale bezproblemowo dostępnych w sprzedaży, będących źródłem substancji przeciwrakowych i mnóstwa cennych minerałów.